📑 Mis erschte Värsli 📑
D'Häx Chuttiwätter isch im Gang,hoffetlich nid grad wuchelang.
Si chuttet dusse u macht u tuet;
wen ig eine hätt, de nähms mer dr Huet.
S isch Wätter für die junge Chatze,
die wei ds Loub fah, mit ihrne Tatze.
Mier hingäge gfallt dä Luft scho minger,
aber si sy ja o no es paar Jährli jünger.
I gumpe nümme so höch uf,
für das fählt mier scho lang der Schnuuf.
Es würd ja sicher o blöd usgseh
we ig e so öppis wett ungernäh.
Drum wott i lieber uf e Ofe hocke
u wyter lisme am Chrigi syne Socke.
Das wird der Grossmueter besser aschtah
als wölle düüri Bletter yfah.
~~~ Marie Burri ~~~ (im November 1989)
Ds Ahornblatt
S hätt allwäg lieber no nid schtärbe wölle,
das Ahornblatt da uf myr Hustürschwelle.
E chli wehmüetig nimen ig’s i d Hang
u frage: Was hesch so erläbt, dys Blattläbelang?
Im Früehlig hesch us dyr Chnoschpe glüsslet,
bisch über Nacht druus use düsslet,
dusse hesch di greckt u gschtreckt
u ringsume dyner Gschpändli ufgweckt.
Hesch di la wiegele vo warme Lüftli,
hesch es o gschmöckt, das feine Düftli
vom Fliederschtruuch wo grad näbedraa isch?
S nützti nüt, wes verzellti, i verschtah ja nid „Blattisch“.
Mängisch hetts ihns o ghörig gschüttlet,
wes het gwitteret, g’luftet u obenache gschüttet.
Lysli isch der Herbscht i ds Land cho
u het das Blatt vom Boum ache gno.
Jetz ligt es da, ganz müed u matt,
das grosse, gälbe Ahornblatt.
~~~ Marie Burri ~~~
☔ Südelwätter ☔
Wo isch ächt o dä Wasserhane,ma eigetlich niemer dert dra ane?
Mi sött doch chönne dä Räge abschtelle.
Wär hät o so ne Sintfluet wölle.
Ds Grase isch sicher fasch nümme z'mache,
s git uf de Matte ja grossi Wasserlache.
Ds Weide macht o wüescht gar grüüsli,
die Tier hei halt alli ihrer vier Füessli.
D Härdöpfle wo no dusse sy, müesse verfule;
so isches nümme schön, das buure.
D Runggle möges no chlei besser ertrage,
aber o die würd nid toube, wes schöner würd afe.
Der Barometer syg e chlei ufe g’chroche aber dermit isch der Bode nid troche.
Es sött so ne Monet schön Wätter sy,
de gsäch alles ume viel besser dry.
~~~ Marie Burri ~~~
🌫 Em Winter zue 🌫
Ach wie churze üsi Tage,ach wie flieht die schöni Zyt,
aber s nützt nüt wed tuesch chlage,
s chunnt glich alli Jahr sowit.
Die Alte müesse d öfe heize,
die Jüngere gyte mit ihrne Reize.
Si müesse d Bikini i Schaft ineschiesse
u se dert für nes paar Monet ybschliesse.
Jetz mues me sich ume warm ylire
we me nid vo obe bis unge wott früre.
Wo hani ächt myner Händsche wo?
Hoffentlich sy mer nid d Schabe drüber cho,
süsch sy de nume no Löcher da
u i mues es paar neu Händsche ha.
Am Hus mues me alli Löcher verschtopfe
u Wulle i di chlinschte Chleckli schoppe,
dass d Wermi ja nid use cha,
mi wott se doch lieber ider Stube ha.
Z allererscht aber wot ig i Garte,
dä tuet uf die Gärtnere warte.
Der Louch u d'Rande si no ine zrume;
da cha mi de scho no e chlei versume.
Nachhär wett ig no umeschtäche,
de bruche ni im Früehlig nume z hacke u z räche.
D Granium si no im Chäller z versorge,
aber das müesse de Jüngeri bsorge.
Si si mier eifach z schwär die Chischte,
Der Thomas het gseit, är wöll das de scho richte.
Jetz schint ömu afe no d Frou Sunne
uf üser liebe ärde unne;
was wott me sich o geng Sorge mache,
umestudiere u Chatze bache,
es chunnt ja glich ganz so wies wott -
entweder geits hüscht oder halt hott.
~~~ Marie Burri ~~~
Pessimistisch😞
Es herbschtelet, es isch scho chüehl,mi isch nümme wohl voruss uf de Stüehl.
Uf em Schwarzebüehl hets ja scho Schnee,
i has grad hüt am Morge gseh.
Ach wie tuet mi der Winter gruuse,
i wett i chönnt grad düre pfuse,
im Früehlig ume gsund erwache,
dass i möcht my Garte mache.
Im Heuet em Ida ga hälfe ablade
u süsch chlei hantiere mit Räche u Gable.
Myner Bräschte, die dörfti de witerschlafe,
i chönntis ganz guet o ohni die mache.
Wär das schön, ume e Bitz wyt chönne ga louffe
wen i nume es Paar neui Füess chönnt chouffe.
I tät halt gärn geng no dusse wärche,
ds Hushalte isch mer weniger lieb äbe.
Jetz tueni halt viel öppe lisme a Socke,
will i da derzue a me ne Ort cha hocke,
we my doch die Füess nümm wei la mache.
Jaja, im Alter chöme halt e so Sache.
We me no chönnti dusse mache,
chönnt me z Nacht o besser schlafe.
Mi müesst sich nid geng im Bett umdrähie
bis me ghört der Güggel chräye.
~~~ Marie Burri ~~~ (im November 1989)
Der Früehligstroum im Herbscht 💭
Der Oktober hets em September zeigt,so gangs nümm wyter, het er gseit.
är het ds Rägewätter a Nagel g’hänkt
un üs derfür schöni, warmi Tage gschänkt.
Gly chunnt de der Winter, dä brucht es halt o,
mängs Tierli u Pflänzli isch über ihn froh.
D Natur mues halt o e chly Ferie ha,
für im Früehlig früsch ume a d Arbeit z ga.
Gras u Blüemli wei jetz ga schlafe,
Chäferli u Ameisi möge o nid geng schaffe.
Aber ig, ig fröie mi scho ume uf d Schneeglöggli
i ihre fyne, schneewysse Röckli.
Uf die chlyne, bescheidene Margritli
mit de rote Schpitzli u em gälbe Tupf i der Mitti.
De weis me, gly schlaat em Winter sys letschte Schtündli,
we de d Sunne vom Himu lachet so früntlich.
D Vögeli tüe de o ume singe u jubiliere,
wärweis, ob si nid im Süde es nöis Lied yschtudiere.
~~~ Marie Burri ~~~
Der Louf vor Wäut 🌍
E Schtüdeli schteit am Port näbem Wäg.Me gseht, es isch gar nümm guet zwäg.
Ds Alter tuet se halt fescht plage
i däne letschte paar Herbschttage.
Vo däne Blueme, wo si im Summer schtolz het treit,
si die fyne Blüeschtli längschte abgheit.
Es si jetz nume no düüri Grippli draa,
me mues scho mit ere Beduure ha.
Doch wes de chalt isch u g’ryffnet het,
wie nes Wärkli us Filigran si de usgseht.
~~~ Marie Burri ~~~
🎯 We d Hoffnig nid wär
Jetz isch der Herbschtmonet scho zur Hälfti verby,wie gly chunnt der Winter, wie gly, wie gly.
Drum wei mer ds schöne Wätter no so rächt gniesse
u am Morge d Frou Sunne voll Fröide begrüesse.
Grüen si no d Böim u ringsume d Matte,
so sölls no lang blybe, mit schneie no warte.
Doch einisch chunnt er halt glych de derhär,
probiere mers, u näh ne nid allzuschwär.
Nach jedem Winter isch ja geng ume e Früehlig cho,
das isch e so i'grichtet, darüber si mer froh.
~~~ Marie Burri ~~~
E Septembertag 🔆
S'isch e schöne, warme Septembertag.D Hage-Butte lüchte rot im Dornehaag,
albeneinisch chunnt es Blatt cho z gheie,
em Port nah ligt scho ne ganzi Reihe.
Höch obe i der Luft zieht e Weih syner Kreise,
so möcht ig o über üses Ländli reise.
Chönnt natürlich nid löie uf eme Tanneschpitz,
müesst a Bode ga luege für ne bequemere Sitz.
Jetz het es ja Bänkli, was wott me meh,
mi cha o vo dert us i d Rundi gseh.
Zwee Muggeschwärm tanze, geits ächt um ene Wett?
Si tanze graziöser aus ds beschte Ballett.
Jetz geits dem Bänkli am Waldrand zue,
dert hocken i ab u gniesse d Rueh.
D Chüehglogge bimbele vo noch u vo wyt,
dert äne hei grad zwoo Horntöchtere Schtrit.
Si mache nid lang, si gly ume zfride,
tüe nid wie d Lüt mängisch, der ganz Tag zäme chriege.
Am Himu zieh zwee Flüger ihrer wysse Schpure,
si flüge so höch, mi ghört se chum suure.
Langsam zieht d Sunne d Vorhängli zue,
git es ächt Räge? Dä würdi guet tue.
~~~ Marie Burri ~~~ 1990
Em Herbscht zue 🗾
Jetz isch der Ougschte o gly düre,der Herbscht, dä nimmt die Länge füre.
Me merkts scho guet am Abe u am Morge,
d Tage si scho feiechli chürzer worde.
Zwar ischs no heiss u troche,
me hätti Müeh amene Ort ga z loche.
S wär guet, wen es gli rägne tät,
willses gar grüsli nötig hätt.
Gäge so ne Tag-zwee Räge,
hätt sicher niemer nüt dergäge.
Ds meischte Gwächs isch ja am Schärme,
schön troche si worde Schtrou u Chärne.
Me cha sich fröie, ds Brot wird guet,
settigs Brot, das git guets Bluet.
Es Chacheli Milch derzue, was wott me meh,
chasch uf em Zmorgetisch du öppis bessersch gseh?
~~~ Marie Burri ~~~
🎃 Herbschtzyt
E grosse Maaler isch a der Arbeit,är het de Böim u Schtrücher es nöis Chleid aagleit.
Das Grüene vom Summer isch halt gsi scho chlei schtumpf,
d Farbe gälb, rot u brun si jetz Trumpf.
Dä Maler malt nid na der nöie Mode,
nüt Abschtrakts isch da gmacht worde.
Mi chönnt no jedes Blattrippeli zelle,
wo si übercho hei synerzyt im Meie.
Der Herbscht wärchet uf si gueti, alti Tuur,
är tuet nid verschandle üsi Natur.
Chunnt vielicht scho gly e Schneeflocke cho z ryte,
so gscheht o das wie vor uralte Zyte.
O mier Lüt si ja scho syt Jahrhunderte glych,
nume d Asichte tüe ändere wie d Mode z Paris.
~~~ Marie Burri ~~~ 1990
Herbschtfarbe🍂
Alli Wälder si jetz ume bunt,es Zeiche, dass scho gli der Winter chunnt.
Scho het es Schnee uf üsne Vorbärge,
me het sich nume nidemal drum müesse bewärbe.
Der Winter bchümmeret sich nüt umene Bewilligung,
är pfifft uf Hüüffe Papir, uf Schtämple u Visum.
Das blybt üs Mönsche vorebhaa,
nume mier müesse settige Plunder ha.
Wen er wott, isch er eifach plötzlich da,
me cha gar nüt dergäge ha.
Doch zrugg zu de Böim i ihrem Herbschtchleid,
gly wärde sis verlüüre, das tuet eim leid,
s’isch schad um das Rot, Bruun u Gälb i allne Tön
es wär, churz gseit, e so no lang doch wunderschön.
~~~ Marie Burri ~~~
Es Gschänk 🎁
Es rägnet!, es rägnet!, wär hät das hüt dänktdass is der Himu doch no das chöschtlige Nass schänkt.
Zwar isch der Barometer hüt fei e chli gheit,
doch het er dä Summer ja o mängisch verseit.
S wär guet, wes die ganzi Nacht düre würd netze,
wie würdi das d Burelüt wüsse z schetze.
D Würzli im Bode chönnt sich ume einisch satt trinke
u gly würd em Vieh ume grüens Gras winke.
Sunnsytig si ja d Fälder a mängem Ort bruun,
o die länggwurzigzige Pflanze chöi sich bhoupte chum.
Schöns warms Wätter, all Wuche e Tag Räge,
das brächti o hüt no e rächte Grassäge.
D Höischtöck müessti scho plünderet wärde,
Chueh u Guschti müest nid Hunger ha u förchte ums Läbe.
~~~ Marie Burri ~~~ 1991
Es paar Tag schpäter
Es isch hüt no gar warm u schön.Regiert ächt geng no chly der Föhn?
Mi gniesst das schöne Wätter no,
s cha mängisch gleitig angers cho.
Jetz mues me scho mit chaute Tage rächne,
wes umschlaa tuet u chunnt cho rägne.
Doch wott mer drüber no nid Sorge mache
solang dass d Sunne tuet so fründlich lache.
Vo mier uus dörfts no lang so blybe,
es het ja grägnet, ds Gras tuet ume trybe.
D Chnöpf a de Granium sött doch o no z blüehie cho,
i ihrem Winterquartier gseht me de nümme dervo.
Drum hoffen ig, es gäb e länge, schöne Herbscht,
für üs alti Lütli wär das ds Allerbescht.
~~~ Marie Burri ~~~
🕸 Novembernäbu
E dicke Näbu schlycht um ds Huus,füllt jedi Lücke u jedes Lückeli uus.
Niemer cha däm Gsell ertrünne,
alls mues i där Milchsuppe schwümme.
Als Ching hei mers albe no luschtig gfunge,
si wie angerhalbschturm drinn desume gschprunge.
Aber scho denn isch er is gly einisch vürig worde,
nach zwee-dreine Tage het me der guet Luun verlore.
Im Schtrasseverchehr da tüe si ne hasse,
will si im Näbu nid mit Hundert chöi umerase.
Die Ungeduldige chraze sich i de Haare,
si chöi doch gwüss nid wie Schägge fahre.
De git es halt Büüle a de Chöpf u de Outo,
der Dokter schickt e Rächnig, der Mechaniker dito.
De hei si no Glück gha, wes nume bi däm blybt,
s hätt schlimmer chönne gah - du liebi Zyt.
~~~ Marie Burri ~~~ 1989
Der 1. Jener 1989 🐧
Es isch hüt erschte Jener u keis Bitzeli Schnee,derfür hetts Näbel, Näbel mi cha nid wyt gseh.
Böim u Schtrücher si schön verziert,
jedes Eschtli bis zusserscht use voll Biecht.
So isch z Neujahr doch no wyss worde,
wenigschtens ömu afe grad für dä Morge.
I hätt nüt dergäge, we d Sunne no chäm
u dä fischter Näbel der Finkeschtrich nähm.
Wes so düschter isch wirds eim o dämnah z Muet,
bsunders wes eim nid geit grad e so guet.
Es isch mer hüt o grad gar nüt ums feschte,
uf der Wält schteits wyt umenang nid zum Beschte.
Hunger, Chelti, Eländ u Not
si für Vieli ds tägliche Brot.
Viel Not chönnt g’linderet wärde uf ärde
vo dene Räschte wo ir Schwyz furtgheit wärde.
Es geit gar vielne ds guet hie inne,
die Junge möge sich halt nid a Chrieg bsinne,
wo alles isch abgmödelet worde,
aber niemer isch bi üs Hungers gschtorbe.
Alls isch denn bis uf e letschte Räscht gässe worde,
nüt isch i Abfallchüble u Plastikseck verdorbe.
Wie wird ächt das no use cho?
Das fragen i mi längschtens scho.
~~~ Marie Burri ~~~
Es täts jetz de
Es isch wunderschön gsi hüt am Morge,da hätt o der Hingerscht chönne vergässe syner Sorge.
S’hett eim düecht, mi syg vo Märliwälder umgäh,
nume d Zwärge hei gfählt, öppe acht oder zäh.
Hett ächt nid eine jetz dert grad vüregluegt?
Nenei, s’isch nüt gsi, i gseh dänk nümme guet.
E dicki Plegi Biecht het die Escht all verchleidet.
De Vögel isch das vielicht e chlei verleidet,
das git doch grüüsli chalti Füess, uf där wysse Pracht,
wen es se nume nid z hueschte macht.
Bis z Mittag isch es dänk mit där Schönheit z änd,
die warmi Sunne nimmt die Sach i d Händ.
Vom Gartezuun gheie ache Flöckli um Flöckli,
gly gits drus scho Wassertröpfli.
So schnäll geit es Winterwunder verby
wo doch so schön, so schön isch gsi.
Meischtens geits eim e so im Läbe,
es cha mitschyn nid geng schön si u äbe.
Hoger uf, Hoger ab, chlei chrumm u chlei grad,
mi weis nie zum vorus war für eim liegt parad.
~~~ Marie Burri ~~~
🧣 Winterzyt
Wo isch ächt ömu o dä Schnee?I ha hür no gar keine gseh.
So schtöhne d Ching u di Grosse
wo plange für ändlich uf d Schy.
Si wett schnuerschtracks e Schtutz z düruf
für nachär ache ds suse im Schuss.
Die Chline möchte e Schneemaa boue
u i där wysse Pracht umetrole.
Doch wär mit eme Fahrzüg uf d Arbeit geit
isch froh, wes nid Schnee uf d Schtrasse leit.
Es wird halt doch grüüsli gfährlich,
s’passiere derwäge viel Unfäll alljährlich.
Da heisst es vo Disem u Eim, är syg e Lädu
so schnäu z fahre bimene settige Glädu.
Es git Tage da gits Karambolage
wo's brucht meh als ei Chrankewage.
Mängisch tuet es o glimpflich ablouffe,
es git nume öppe es nöis Outo z chouffe.
Wo gah si ächt mit däm Outosalat häre
nach ere settige Ysch-Schtrasse-Affähre?
Der Wätterchare louft nid wie jede wott,
mängisch het er hüschtume anschtatt hott.
Der Petrus het geng no der Oberbefähl,
är cha ds Wätter ändere u das de schnäll.
U är cha ds Wätter e so oder e so mache,
öpper vo üs aune cha geng drüber lache,
u würd er lose uf d Lüt, die gäbte nie Rueh,
de würd er gly säge: Ach blaset mer i d Schueh.
~~~ Marie Burri ~~~
e Wintertroum 🎿
Jetz hätt me de gwüss afe Winters gnue,aber er louft no ume uf de Schneeschueh.
är schtröit der Schnee wyt über ds Land,
är isch hür usser Rand u Band.
Wie fröit me sich doch uf warmi Tage,
wo me nid me dicki Chleider mues trage,
we uf grüene Matte viel Blüemli blüehie
u sich ringsume alles tuet bemüehie,
d Wält ume schön bunt z geschtalte,
drum Winter la ändlich der Früehlig la walte.
~~~ Marie Burri ~~~
🌫🌦🌫Winterwätter 🌫🌫
D Byse chuttet um d Husegge,es isch chalt dusse, puuh.
Jetz mues me sich ganz warm aalege,
süsch gits e ruuche Hals, ch-chruuh.
Mi weis es ja, der Winter dä chunnt einisch,
nume chunnt er eim geng z früeh,
we’d no so wätterisch u balgisch,
är achtets nüt, är het viel z tüe.
So vier, föif Monet mues me ne la mache,
de geit er hei u geit müed i ds Bett,
lat löie syner Sibesache,
Yschzäpfe, Schnee u was er alls so mitgschleipft het.
Doch mängisch, wen er nid yschlafe cha.
alls chehre, drähie u fägnäschte nüt abtreit,
de seit er sich, i mues no ume gah,
i ha mitschyn no zweni gschneit.
Drum chan es halt de scho passiere,
dass es a der Oschtere no schneie tuet.
är tuet sich drab gar nid schiniere,
mi bsinnt sich a die Letschti ja no guet.
~~~ Marie Burri ~~~ 1998
Schneemanne ⛄⛄
Der Schneemaa Hans seit zum Fründ näbedraa:I bi grad gar nümme guet dra,
es isch mer eifach allzuheiss,
es rünelet mer scho i Chrage ache der Schweiss.
Dier geits allwäg o nümme guet,
du hesch scho ganz schreg di Huet.
Fritz seit, zum Glück syg scho gly Aabe,
d Sunne gang bal hinger em Hoger abe.
Si rüeffe zäme der Schneemaa-Chünig aa,
är söll doch by der Sunne d Schtore achelaa,
die söll jetz no es paar Wuche schlafe,
si chönn de im Summer lang gnue lache.
Es syg für seie no z früech zum schtärbe,
si wöll no chli d Fröid vo de Ching erläbe,
wo se voll Yfer erschaffe heig,
ihre Tod täti dene sicher o leid.
Zum Glück chunnt jetz d Frou Bise i ds Schpiel,
am Himu hets Wulche, nume fasch z'viel.
Jetz tuet es üsne Schneemanne wohle,
we si chönnt, tät si de Ching hälfe schpringe u johle.
~~~ Marie Burri ~~~
im Winter
Hüt het es gschneit der lieb läng Tag.Wyss si d Matte, wyss jede Hag.
Ds schtolze Blautanndli het o syner Gescht,
tuusegi vo Schneeflocke hocke uf syne Escht.
Em Schtruuch dernäbe syner dünne Zweige,
tüe sich ganz töif am Bode zueneige.
Er glychet ere Gluggere mit ihrer Bruet,
wo d Fäcke über d Eier usschpreite tuet.
Me wär jetz dert drunger gwüss rächt guet am Schärme,
nume bruchti nes es öfeli wo eim tät wärme.
Aber we eim es öfeli würdi wärme,
wär me scho gly de nümme am Schärme.
Ganz chalt würds eim über e Rügge achelouffe,
s wär so ähnlich wie unger der Dachtrouffe.
De überchäm me e Pfnüsu u Halsweh
u hät scho gnue für dä Winter vom Schnee.
~~~ Marie Burri ~~~
der Froscht ❄
E Boum schteit am Ufer, nid mächtig u gross,är glychet fasch ender emene Schtruch bloss.
Was isch über Nacht jetz mit ihm gscheh,
het ne verzouberet e güetegi Fee?
är glänzt u glitzeret im Sunneschyn
wie lutters Silber, me gseht ne wythin.
Der See näbedra wird nid öppe schalus,
är macht grad sofort es Schpiegubiud drus.
Jetz cha o är sich sunne i där Pracht,
wo isch entschtande dür die chauti Nacht.
D Bärge glüssle ganz gwungerig zwüschedüre,
i gloube, si chäm am liebschte zu däm Wunderboum vüre.
Bis am Aabe wird er zwar sys Silberchleid verlore ha
aber am Morge schteit er sicher ume i voller Gala da.
Ja, o der Winter cha d Böim schön schmücke,
dass me ganz schtill wird vor entzücke.
~~~ Marie Burri ~~~
❄ Schneeflocke ❄
I grosse Flocke fallt der Schnee.Gly gits kes apers Plätzli meh.
Mi schtuunet i das Gwimmu ueche,
scho vo wyt obe cha me sich e Grossi ussueche.
Si drähit sich mängsmal z ‘ringetum
u chunnt z dürab so liecht wie Fluum.
D Häng darfsch nid bruche für se z fasse,
süsch hesch sofort nume no Wasser.
Mi mues o nid probiere z lere,
se uf em Ofe wölle z deere.
Das isch de gröschte Glehrte no nie grate
oder si heig das Gheimnis nume niemerem verrate.
Am gschydschte isches, es blybt derby,
u mir la die Flocke, la Flocke sy.
~~~ Marie Burri ~~~
So chas ga 💨
Der Fritzli het zur Mueter gseit:Ou, het das hüt am Morge g'schneit,
Schneeflocke si cho wie grossi Tüecher,
schwär si sy gsy, fasch wie myni Büecher,
u ne Luft het g'chuttet so rätz,
es het mer fasch d Hut ab der Nase g’fätzt.“
D Mueter, wo näb der Milchpfanne schteit,
het zu ihrem Fritzli gseit:
„Los Bueb, du muesch nid e so übertribe,
Wer einmal lügt, dem glaubt man nicht
und wenn er auch die Wahrheit spricht.
Grossi Schneeflocke? S’het ja nume chlei g’fiserlet.
E schtarche Luft? S’het ja nume so g’süselet.“
Da rüeft der Fritzli: „Mueter lue,
d Milch louft der de öppe ache i d Schueh.“
D Mueter het das nid wölle gloube,
si wird jetz gar füürlutter toube,
si schiesst em Fritz der Fäghudel💨 nah,
da schmöckt sy wys bränntelet, 🗣olala!
~~~ Marie Burri ~~~
Ende Band eis vo vierne »Gedichte und Geschichten von Marie Burri«